Liviko apartments
Ιστορία
Το κάστρο άρχισε να χτίζεται το 1371 μΧ, από τους Βενετούς και κατόρθωσαν να το ολοκληρώσουν το 1374 μΧ, για να μπορούν να ελέγχουν τις πειρατικές επιδρομές των Αράβων αλλά και τις συχνές εξεγέρσεις των ντόπιων.
Οι Ενετοί το ονόμασαν Κάστρο του Αγίου Νικήτα, λόγω ύπαρξης ενός ναού του Αγίου, κοντά στο κάστρο, ενώ οι ντόπιοι, θέλοντας να δείξουν την περιφρόνησή τους για τους ξένους κατακτητές, το ονόμασαν Φραγκοκάστελλο, δηλαδή φρούριο των Φράγκων, Castel Franco ή Franco Castello. Το κάστρο έχει σχήμα ορθογώνιο, με έναν τετράγωνο πύργο σε κάθε του γωνία, ενώ πάνω από την νότια πύλη, έχει ανάγλυφο το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου ανάμεσα στο στέμμα του Quirini και του Dolfin. Δεν ήταν όμως, ούτε κι αυτό το εκπληκτικό φρούριο ικανό να τιθασεύσει τους θαρραλέους Σφακιανούς, γι’ αυτό και με τον καιρό παροπλίστηκε.
Το κάστρο “βρήκε το νόημά του” περίπου 450 χρόνια αργότερα όταν η Κρήτη καταλήφθηκε από τους Τούρκους.
Στις 18 Μαΐου του 1828 (με το παλαιό ημερολόγιο) το κάστρο χρησιμοποιήθηκε ως οχυρό από τον Ηπειρώτη Χατζημιχάλη Νταλιάνη (Μιχάλη Χρήστου) και τους άντρες του, στην μάχη εναντίον των Τούρκων. Το δειλινό εκείνης της μέρας βρήκε τους υπερασπιστές του Φραγκοκάστελλου ανυποχώρητους, αλλά χωρίς τον αρχηγό τους. Μετά το θάνατο του Νταλιάνη, οι Έλληνες οπισθοχώρησαν και οχυρώθηκαν στο βενετσιάνικο κάστρο. Οι πολιορκούμενοι συμπολεμιστές του, με αρχηγό τον ήρωα Στρατή Δεληγιαννάκη (Μπικοστρατή), από τ’ Ασφένδου Σφακίων, κατάφεραν να κρατήσουν επί 7 ημέρες τους πολιορκητές μακριά και το κάστρο απόρθητο. Ο Μουσταφά πασάς βλέποντας να τον περικυκλώνουν απειλητικά ενισχύσεις Σφακιανών, προτίμησε τη διακριτική υποχώρηση. Ως χειρονομία καλής θέλησης επέτρεψε στους εναπομείναντες Έλληνες πολεμιστές να αποχωρήσουν από το Φραγκοκάστελλο χωρίς να τους πειράξει. Μετά την αποχώρηση τους, ανατίναξε μεγάλο μέρος του κάστρου και άρχισε να υποχωρεί με το στρατό του. Εκεί, στα δύσβατα φαράγγια παραφύλαγαν Σφακιανοί επαναστάτες, οι οποίοι όρμησαν και αποδεκάτισαν το στρατό του Μουσταφά.
Το φρούριο επισκευάστηκε σαράντα περίπου χρόνια μετά για να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της Κρητικής επανάστασης, από τον οπλαρχηγό Δασκαλογιάννη (Ιωάννη Βλάχο), και μέχρι την απελευθέρωση του νησιού.
Σήμερα διατηρείται σε καλή κατάσταση, μετά τις τελευταίες εργασίες αποκατάστασης και παραμένει ακατοίκητος και βουβός μάρτυρας του πλούσιου ιστορικού του παρελθόντος. Ο υπέροχος αυτός αρχαιολογικός χώρος χρησιμοποιείται στις μέρες μας από τον Δήμο Σφακίων για πολιτιστικές εκδηλώσεις. Και θα είστε πραγματικά τυχεροί εάν κάποια στιγμή βρεθείτε στο Φραγκοκάστελλο, μέσα σ’ αυτά τα τείχη της Ιστορίας και του Μύθου, να παρακολουθήσετε μια κατανυκτική βραδιά με παραδοσιακή Κρητική μουσική και λεβέντικους χορούς, κάτω από το φως του δικού μας φεγγαριού!
Ο χώρος αποτελεί επίσης, διαχρονικό σημείο συνάντησης όλων των Σφακιανών κάθε χρόνο στις 15 του Σεπτέμβρη. Τη μέρα αυτή γιορτάζεται η μνήμη του Αγίου Νικήτα, ο ναός του οποίου βρίσκεται κοντά στο κάστρο. Μετά τη θρησκευτική λειτουργία, ακολουθεί πανηγύρι και μετά ξεκινούν τα Νικήτεια, αγωνίσματα προς τιμήν του Αγίου.
Άλλοι ναοί, σε μικρή απόσταση από το κάστρο είναι η εκκλησία του Αϊ- Αστράτηγου, της Αγίας Πελαγίας και στα ανατολικά του κάστρου η μισο-ερειπωμένη μονή του Αγίου Χαραλάμπους, απ’ όπου και ξεκινούν κάθε χρόνο στις 18 του Μάη, οι Δροσουλίτες…
Σύμφωνα με την παράδοση, τα πτώματα της μάχης του 1828, παρέμειναν άταφα. Κι ήρθε ο Μύθος να τα σκεπάσει και να τ’ αφήσει για πάντα στην Ιστορία! Μα κάθε χρόνο στις 18 του Μάη, στην επέτειο της μάχης, την ώρα που ο ήλιος ανατέλλει αργά και η δροσιά της αυγής έχει καλύψει τον κάμπο με τους ανθισμένους ασπαλάθους, οι Δροσουλίτες ξυπνάνε ξανά!
Για μερικά μόνο λεπτά, τα μελαγχολικά φαντάσματα των πολεμιστών του Νταλιάνη, σέρνονται πάνω στα τείχη του κάστρου κι ύστερα… χάνονται πάνω από τα νερά του Λιβυκού πελάγους! Σκιές πολεμιστών και μαυροφορεμένων καβαλάρηδων με όπλα στα χέρια, περνάνε απ’ τις πύλες του κάστρου και φεύγουν… Διεκδικώντας μια θέση στη σύγχρονη ιστορία και τη μνήμη μας!